Doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ vẫn đối diện nhiều thách thức

Doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ vẫn đối diện nhiều thách thức

Mặc dù đã có nhiều chuyển biến tích cực sau những sóng gió của đại dịch COVID-19 bằng sự kiên cường, tuy nhiên, các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ vẫn đối diện nhiều thách thức…

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội thảo công bố Báo cáo Kiên cường vượt sóng: Kết quả điều tra các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ dưới tác động của đại dịch COVID-19. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Dự án Tăng cường tiếng nói của doanh nghiệp trong việc giám sát và thực hiện tái cơ cấu kinh tế - thuộc Chương trình Australia hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam - Aus4Reform.

Thông tin tại Hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn - Phó tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế VCCI cho biết, từ năm 2020, dịch COVID-19 đã tác động nghiêm trọng đến cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam nói chung và doanh nghiệp do nữ làm chủ nói riêng. Dịch bệnh đã khiến cho 87% doanh nghiệp do nữ làm chủ bị ảnh hưởng tiêu cực và hết sức tiêu cực từ dịch bệnh, cùng với đó, tỷ lệ doanh nghiệp do nữ làm chủ cũng cho biết, dịch bệnh đã khiến doanh nghiệp do nữ làm chủ có doanh thu sụt giảm và kinh doanh thua lỗ tăng mạnh so với các năm trước.

Quy mô doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ tập trung ở mức nhỏ, siêu nhỏ và với quy mô trung bình thấp hơn so với các doanh nghiệp do nam giới làm chủ.

Năm 2019, có 61,1% doanh nghiệp do nữ làm chủ kinh doanh có lãi và 27,1% doanh nghiệp bị thua lỗ; nhưng sang đến năm 2020, tỷ lệ này giảm hẳn, chỉ còn 53,2% doanh nghiệp do nữ làm chủ kinh doanh có lãi và 32,1% doanh nghiệp bị thua lỗ. Bước sang năm 2021, tỷ lệ doanh nghiệp do nữ làm chủ kinh doanh có lãi chỉ còn 42,7% và tỷ lệ doanh nghiệp thua lỗ tăng lên mức 39,2%.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, mặc dù doanh nghiệp do nữ làm chủ chịu tác động không nhỏ từ dịch COVID-19, song đóng góp của các doanh nghiệp do nữ làm chủ vào tăng trưởng kinh tế - xã hội Việt Nam thời gian qua vẫn rất tích cực. Danh sách doanh nhân tiêu biểu Việt Nam trong năm 2022 vừa được VCCI công bố cho thấy, có tới 15 trên tổng số 60 doanh nhân được tuyên dương là nữ, chiếm tỷ lệ 22%, cao nhất từ trước đến nay.

Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong những doanh nghiệp lớn, ông Đậu Anh Tuấn cũng cho rằng, những nữ doanh nhân Việt Nam còn đóng vai trò quan trọng trong hàng trăm nghìn doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như hộ sản xuất kinh doanh.

“Thực tế, kết quả điều tra các doanh nghiệp do nữ làm chủ dưới tác động của dịch COVID-19 cho thấy, doanh nghiệp do nữ làm chủ có gặp khó khăn hơn so với doanh nghiệp do nam giới làm chủ, nhưng tỷ lệ sa thải người lao động của doanh nghiệp do nữ làm chủ thấp hơn tại các doanh nghiệp do nam giới làm chủ. Qua đó có thể thấy, tính nhân văn trong văn hoá kinh doanh của doanh nghiệp do nữ làm chủ là dấu ấn rõ nét”, ông Đậu Anh Tuấn chia sẻ.

Bên cạnh những kết quả được chỉ ra trong Báo cáo VCCI công bố, những khó khăn thực tế doanh nghiệp đã và đang phải đối mặt cũng được các nữ doanh nhân thông tin tại Hội thảo.

Theo Tổng Giám đốc công ty CP Vật liệu xây dựng Secoin - Đinh Hoài Giang, trong 2 năm COVID-19, công ty gặp nhiều khó khăn, doanh thu giảm liên tục. Đặc biệt, chi phí vận chuyển tăng cao, bào mòn lợi nhuận doanh nghiệp, nếu như trước xuất một container đi Mỹ chỉ từ 5.000 - 6.000 USD, nhưng nay tăng lên 15.000 - 16.000 USD, hàng hóa đi thị trường Nhật giá cũng tăng từ 200 USD lên 500 USD.

Còn theo Tổng Giám đốc công ty CP kinh doanh chế biến Nông sản Bảo Minh - Bùi Thị Hạnh Hiếu, chi phí phát sinh trong 2 năm phòng chống COVID-19 khiến tài chính công ty kiệt quệ, hiện, doanh nghiệp đang rất khó khăn về nguồn vốn để dự trữ hàng Tết…

Thực tế, theo Báo cáo được VCCI công bố tại Hội thảo, mặc dù tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ ở Việt Nam dù có một số cải thiện trong giai đoạn 2011 - 2018 nhưng lại giảm trong các năm từ 2019 đến 2021 và chưa đạt được mục tiêu đề ra trong Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011 - 2020. Quy mô doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ tập trung ở mức nhỏ, siêu nhỏ và với quy mô trung bình thấp hơn so với các doanh nghiệp do nam giới làm chủ.

Ngoài những thực trạng đã nêu, trong hoạt động sản xuất – kinh doanh, các doanh nghiệp do nữ làm chủ cũng được cho còn đang gặp khó khăn về tiếp cận chính sách hỗ trợ, tín dụng,…

Thông tin tại Hội thảo, Chủ tịch Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam (VCCI) - Nguyễn Thị Tuyết Minh cũng cho rằng, những năm gần đây doanh nhân nữ có sự gia tăng về số lượng, chất lượng và cả quy mô. Tuy vậy, khó khăn của doanh nghiệp do nữ làm chủ vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19.

Chủ tịch Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam (VCCI) - Nguyễn Thị Tuyết Minh phát biểu

“Hiện nay, trong quá trình hồi phục, doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ đang phải đối mặt với 4 khó khăn chính gồm: Tìm kiếm khách hàng (64,3% doanh nghiệp đang gặp phải); Tiếp cận vốn tín dụng (34,1% doanh nghiệp); 33,7% doanh nghiệp đang gặp phải biến động thị trường; 27% doanh nghiệp khó khăn tìm kiếm nhân sự phù hợp”, bà Nguyễn Thị Tuyết Minh bày tỏ.

Vì vậy, để giúp các doanh nghiệp do nữ làm chủ, Báo cáo VCCI công bố cũng đưa ra khuyến nghị, các địa phương cần có ưu tiên cho doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ trong chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ tiếp cận nguồn tín dụng; đề nghị Chính phủ xem xét đưa vấn đề tạo thuận lợi và thúc đẩy doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ phát triển vào trong Nghị quyết của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia để thúc đẩy bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững; đẩy mạnh cải cách tất cả các thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực đất đai, thuế, phí...